Cây thuốc phiện (hay Papaver somniferum) có nguồn gốc từ Hy Lạp và thường mọc ở châu Á và châu Âu. Đây là loại cây thân thảo, cao từ 1-1,6m, tuổi thọ khoảng 2 năm. Hoa to, mọc đơn độc trên ngọn thân và cành, màu trắng, tím hoặc đỏ vàng, thường nở vào tháng 3, quả thường nở vào tháng 5, lúc đầu có màu xanh lục, nhưng khi già sẽ chuyển sang màu nâu.
Cây thuốc phiện là cây thân thảo, toàn thân màu xanh lá hình bầu dục mọc sát thân, nở vào mùa hè, mọc riêng lẻ ở ngọn, hoa to đẹp nở hướng lên trên, có màu đỏ tím. trắng. Hoa rụng lá hình sóc, hình cầu với nhiều hạt nhỏ bên trong. Nhiều người đã ngâm rượu với anh túc để có thêm “rượu ngon”. Nhưng không biết rằng loại rượu này cũng gây nghiện và độc hại như những loại ma túy khác …
Người ta thường ngâm rượu để uống
Theo Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Dùng rượu ngâm anh túc cũng có nguy cơ tương tự như dùng các loại ma túy khác. Tùy theo lượng cây anh túc ngâm trong rượu và lượng rượu ngâm sử dụng. Dùng càng nhiều và lượng cây ngâm trong rượu càng nhiều thì nguy cơ ngộ độc càng lớn hơn.
Cây anh túc còn được gọi là cây thuốc phiện. Trước đây trong Đông y, anh túc xác (quả anh túc đã chiết bỏ nhựa) được sử dụng làm thuốc chữa giảm đau, tiêu chảy… Người bệnh phải dùng anh túc xác theo kê toa của bác sĩ với liều lượng phù hợp, tuyệt đối không tự ý sử dụng.
Tuy nhiên, do quy định cây anh túc bị cấm trồng tại Việt Nam nên hiện nay việc dùng anh túc xác trong chữa bệnh rất hiếm, dường như không còn. Trong nhựa toàn thân cây anh túc, đặc biệt là quả, đều chứa ma túy như morphin, codein, narcotin…
Vì thế, uống rượu anh túc là một hình thức sử dụng ma túy. Chúng sẽ gây ảo giác, hoang tưởng, đê mê, sa sút tâm thần. Nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ gây ức chế thần kinh, huyết áp cao, nghẽn mạch, loạn nhịp tim…
Những công dụng của hoa anh túc
Dùng làm thuốc chữa bệnh
Đông y sử dụng vỏ quả để làm thuốc, thường ghi trong đơn thuốc là “vỏ ngự mễ” hoặc “anh xác”. Sau khi “lấy nhựa”, mùa hè sẽ thu hái, vứt bỏ hạt và đầu dài, phơi khô, sao dấm hoặc tẩm mật ong cất giữ. Hạt Anh túc chứa 50% dầu, có thể ép dầu.
Vỏ anh túc tính bình, vị chua chát, độc, chứa morphin, codein, Narcotin, papaverin,… Khoảng hơn 30 alkaloid, có tác dụng giả đau, giảm ho, ngừng ỉa chảy. Dùng chữa các bệnh ho hen lâu ngày, đau sườn, đau ngực, đau bụng, kiết lị lâu không khỏi, còn dùng chữa di tinh, hoạt tinh bởi thận hư.
Trong quả anh túc chất nhựa trắng, lấy ra phơi khô thành thuốc phiện, trong đó chứa 10% morphin. Có thể giải trừ hiện tượng chuột rút và ức chế cơ tim. Chủ yếu dùng trong co thắt cơ tim tắc động mạch. Nhưng dùng nhiều sẽ gây nghiện, bị ngộ độc dần dần ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, trở thành “con nghiện”, sau đó nghẹt thở chết.
Trong nhựa anh túc có chứa các thành phần như morphin, codein, narcotin, papaverin… với các tác dụng:
- Tác dụng giảm đau: morphin và codein có tác dụng giảm đau mạnh. Giúp nâng ngưỡng chịu đau, làm dịu cơn đau.
- Đối với hệ tuần hoàn: morphin có khả năng làm giãn tĩnh mạch ngoại vi, làm giải phóng histamin, gây giảm huyết áp. Vì vậy, những người bị thiếu máu, huyết áp thấp khi dùng cần phải hết sức thận trọng.
- Đối với hệ hô hấp: morphin có thể gây ức chế mạnh cho hệ hô hấp. Nếu sử dụng liều thấp, morphin giúp ức chế các cơn đau, giảm ho, còn codein giúp long đờm.
Mùi vị của cây anh túc
Cây anh túc có vị chua, đắng, hơi chát, tính bình, có độc, quy vào các kinh phế, thận, tràng, vị và có tác dụng chỉ thống, chỉ khái, chỉ lỵ. Hạt thuốc phiện có vị ngọt, tính bình, quy vào kinh tràng, vị, có tác dụng trị nôn, táo bón.
Tuy nhiên, các thành phần có trong loài cây này có thể gây nghiện và nhiều hệ lụy khác nên nhà nước Việt Nam nghiêm cấm gieo trồng anh túc cũng như các cây có chứa chất ma túy.
Việc sử dụng cây anh túc hay chiết xuất của chúng để nghiên cứu. Làm thuốc và điều trị bệnh được quản lý chặt chẽ bởi các quy định hiện hành. Bạn không được tự ý sử dụng khi không có chỉ định từ bác sĩ.
Tác dụng phụ của cây anh túc
Các tác dụng phụ phổ biến khi sử dụng anh thúc hay chiết xuất của chúng làm thuốc gồm:
- Nôn mửa
- Đau dạ dày
- Ngứa
- Khô miệng
- Táo bón
- Co đồng tử
Ngoài ra, trong quả anh túc còn có chứa chất nhựa trắng. Trong đó có chứa 10% morphin, có thể loại bỏ hiện tượng chuột rút và ức chế cơ tim. Tuy nhiên, nếu dùng nhiều sẽ gây nghiện. Bị ngộ độc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Lưu ý: Các thông tin trong bài viết chỉ có tính chất tham khảo dựa trên các tài liệu y học. Theo các quy định hiện hành tại Việt Nam thì việc tự ý hay cố ý gieo trồng. Sử dụng các cây có chứa chất ma túy là phạm pháp và sẽ bị xử phạt.
Nguồn: khoahoc.tv